Trzecie pokolenie w miodzie

Przed wojną pasiekę prowadził dziadek, ale zginął na Syberii. Po latach pszczołami zainteresował się Leon, a potem jego syn Jurek, i to on dziś – w okolicach Czeremchy - prowadzi pasiekę datowaną na 1973 r.

- Nasza pasieka od ponad 40-lat jest prowadzona najpierw przez mojego tatę Leona, a potem przeze mnie – potwierdza Jerzy Sielach, Bartnik Podlasia, bo tak nazwał swoje gospodarstwo pszczelarskie. – Tatę pszczoły już trochę znudziły. Założył plantację ekologicznej jagody kamczackiej. Mówi, że przy jagodach nie trzeba łazić na drzewo, bo się nie roją, jagoda nie użądli i nawet na urlop można pojechać – śmieje się pan Jerzy. Jego pszczoły wciąż fascynują.

Miód na folkach

Pierwszy raz spotykamy pana Jerzego na folkowym festiwalu w Czeremsze. Na swoim stoisku opatrzonym logo, adresem i nr weterynaryjnym oferuje miody, głównie te jasne, wiosenne.

- Ten festiwal to wyjątek, tylko na nim się wystawiam, bo stąd pochodzę – wyjaśnia pan Jurek. – Na co dzień nie mam czasu na straganiarstwo. Znajomi mnie czasem pytają, a czemu w Białowieży nie stoisz? Czemu do Hajnówki na Jarmark Żubra nie przyjeżdżasz? A ja czasu nie mam. Ale tu - stoję.

 Pani Grażyna, właścicielka jednego z gospodarstw agroturystycznych, do którego przyjeżdżają festiwalowicze, potwierdza: - U Jurka zawsze można dobry miód kupić. Nie tylko na festiwalu. I ja, i moje dzieci, co swoje rodziny pozakładały, od lat u niego kupujemy. Zawsze dobre – zachwala.  

Miody od Bartnika Podlasia, jak mówi Jerzy Sielach, sprzedają się same. Nie jeździ z nimi na festyny i targi, a problemu z brakiem klientów nie ma. Kupują głównie miejscowi, ci sami od lat, ich rodziny, przyjaciele, znajomi. Spoza regionu to głównie bywalcy festiwalu w Czeremsze, albo ci, którzy trafili na stronę internetową ze sklepem on-line Bartnika Podlasia.

- Zaufani, stali klienci to podstawa – podkreśla pan Jurek. – Bo oszukać można raz, może dwa, ale nie przez 40 lat, a my przecież tyle już tę pasiekę prowadzimy. Ufają nam.

Od tańczących pszczół

Dzieci też ufają panu Jurkowi. Widać to podczas naszego kolejnego spotkanie, tym razem na pasiece w okolicach miejscowości Stawiszcze. Gromada dzieci została zaproszona, by podpatrzeć pracę pszczelarza. Wcześniej jednak zadała kilka trudnych pytań.

- Czy matka jest tylko jedna? - pyta o królową pszczół jedna z dziewczynek.

– W każdej rodzinie jest jedna matka – potwierdza pan Jurek.

- A co robi truteń? – dopytuje, uśmiechając się sprytnie, zorientowany w temacie pszczelarskim chłopiec.

– Truteń robi swoje, a potem opuszcza ul – odpowiada enigmatycznie pan Jurek, a opiekunowie dzieci śmieją się cicho.

- A czy to prawda, że pszczoły tańczą? – pyta jedna z opiekunek, by zmienić temat.

- Tak – pada odpowiedź i dzieciaki zamierają ze zdziwienia. – Tańczą, bo w ten sposób się komunikują. Opowiadają innym, czy poza ulem jest np. bezpiecznie. Kręcą odwłokiem, wykonują różne ruchy skrzydełkami, to wygląda jak taniec  – wyjaśnia pan Jurek.

Tuż przed wejściem na teren pasieki przestrzega swoich gości: – Pszczoły nie lubią zamieszania i krzyków. Trzeba być spokojnym, cierpliwym i nie biec do ula wprost na wylotek – uprzedza i na wszelki wypadek okadza ul dymem z podkurzacza. Dzieci zabezpieczone pszczelarskimi kapeluszami powoli podchodzą do uli. Obserwują, jak pszczelarz wyciąga ramki oblepione pszczołami. – My ten miód dziś zjemy? – pytają. – Ten nie, ale inny, też świeży  – obiecuje pan Jerzy. Po wizycie w pasiece dzieci czeka bowiem słodki pobyt w pszczelarskiej pracowni.

Wczesny, jasny i wiosenny

Pan Jerzy w pasiece się wychował. Miał kilka lat, jak dziś jego mali goście, kiedy razem z mamą sprawdzał i obserwował, czy pszczoły się nie roją.

- Choć moim głównym zdaniem było przede wszystkim trzymać się blisko mamy – śmieje się.

Potem zdecydował się na studia rolnicze i agrobiznes w Akademii Rolniczej w Siedlcach. I przyszedł czas na założenie własnego gospodarstwa. – Choć ono było cały czas, bo pasieka funkcjonowała. Na uczelni były tylko cztery dni dydaktyczne, więc w czwartek wieczorem byłem już w domu, a w piątek z pszczołami – opowiada pan Jurek. – Nie było sensu zakładać niczego nowego, bo przecież i pszczoły, i wiedza o nich, rodzinna tradycja, była tuż obok. Tylko brać.

Dziś ma ok. 80 rodzin pszczelich. Przewożone do lasu liściastego przynoszą malinę leśną, kruszynę pospolitą. Inne zawiezione w pobliżu łąk i pastwisk zbierają z mniszka lekarskiego, koniczyny, wyki czy łąkowych chabrów. Są też pszczoły wożone do Puszczy Białowieskiej na lipę i spadź liściastą.

- Przede wszystkim specjalizuje się jednak w miodach wczesnych, wiosennych. Tych jasnych i łagodnych – wyjaśnia Jerzy Sielach. – One są u nas najbardziej poszukiwane, bo lubią je wszyscy, a zwłaszcza dzieci.

 Dlatego w gospodarstwie Bartnika Podlasia sezon nie trwa długo. Co nie znaczy, że w połowie wakacji może sobie zrobić urlop.

- O tym, to sobie mogę pomyśleć może po 15 października, choć i tak pszczelarz zawsze ma coś do roboty – mówi Jerzy Sielach. – A to ramki odrutować, ule pomalować. Na pewno coś się znajdzie.

Z biodynamiczną przyszłością

Pan Jurek zresztą już sobie znalazł - kolejne wyzwanie w prowadzeniu gospodarstwa pszczelarskiego. Tym razem metodą biodynamiczną.

- W Podlaskiem chyba nie ma takiej pasieki, ale jest ich całkiem sporo w Niemczech – opowiada. –To bardzo ciekawa, stara i naprawdę sprawdzająca się metoda. Trzeba dużo wiedzy o bardzo wielu sprawach: od faz księżyca i tego jak wpływają na rośliny i zwierzęta, przez to jakim np. kolorem pomalować ule i w którym miejscu na pasiece je postawić – opowiada. – O taki przykład, dziś według kalendarza jest dzień kwiatów, pszczoły są zadowolone, łagodne. Dają podejść, przejrzeć ul. A w inne dni, już po pierwszej próbie otwarcia ula wiadomo, że przyjemnie nie będzie. Dużo jeszcze nauki przede mną, na pewno się nie będę nudził – zapowiada.